T.C. YARGITAY

22.Hukuk Dairesi

Esas: 2014/11565

Karar: 2014/11387

Karar Tarihi: 05.05.2014

FESHİN GEÇERSİZLİĞİ VE İŞE İADE DAVASI - İŞVERENE ASKERLİK SONRASI İŞÇİYİ İŞE ALMA KONUSUNDA YÜKÜMLÜLÜK GETİRİLDİĞİ BAŞLATILMAMASI HALİNDE CEZAİ YAPTIRIM OLARAK TAZMİNAT ÖDENMESİNİN ÖNGÖRÜLDÜĞÜ - DAVACININ TALEBİNİN ASKERLİK DÖNÜŞÜ İŞE BAŞLATILMAMA OLDUĞU

ÖZET: Kanun maddesi; işverene askerlik sonrası işçiyi işe alma konusunda bir yükümlülük getirmiş ve başlatılmaması halinde cezai yaptırım olarak tazminat ödenmesini öngörmüştür. Mahkemece davacının talebinin askerlik dönüşü işe başlatılmama olarak değerlendirildiği buna göre davanın reddi gerekirken karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

 (4857 S. K. m. 31)

 Dava ve Karar: Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.

 Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

 Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi M. Hacıoğlu tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı, işveren A.. A.Ş. bağlı olarak 2010 yılının Mart ayından itibaren 2012 Temmuz ayına kadar fiili olarak çalıştığını, 2012 Ağustos ayından itibaren askerlik görevini yerine getirmek için işyerinden ayrıldığını, altı aylık askerlik görevini 2013 Şubat ayında tamamladığını, işveren A.. A.Ş'ye tekrar işe iadesini istediğini, boş kadro olmadığı için işe alamayacaklarını sözlü olarak belirttiklerini, davalı işyerinde iki yıl beş aylık çalışması olduğunu ve davalı bünyesinde kadrolu yani belirsiz süreli çalıştığını, askerlik görevini tamamlandıktan sonra A.. A.Ş'nin işe iadesi istemini kabul etmemesi dolayısıyla mağdur duruma düştüğünü, işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı vekili, davacı ile A.. arasında 01.11.2011 tarihinde belirsiz süreli iş sözleşmesi imzalandığını, davacının muvazzaf askerlik hizmetini yerine getirmek üzere davalı şirketten 31.07.2012 tarihinde istifa ederek ayrıldığını, davacı muvazzaf askerlik hizmetini 2013 Şubat ayında tamamladığını, tekrar işe iadesini istediğini, ancak davacının işe iade davası açma hakkı bulunmadığından işbu davanın reddini talep etmiştir.

Mahkemece davacının askerlik dönüşü işe başlatılmamasının hukuka aykırı olduğunun tespitine karar verilmiştir.

Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu'nun 31/4 maddesi “Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder.” şeklinde düzenlenmiştir.

Dosya içeriğine göre, davacının 09.03.2010-31.07.2012 tarihleri arasında davalı işyerinde tekniker olarak çalıştığı, davacı işçinin askerlik sebebi ile iş sözleşmesini kıdem tazminatını da almak suretiyle feshettiği anlaşılmaktadır. Davacının askerlik dönüşü işverence işe alınıp alınmaması yeni bir iş sözleşmesinin kurulması ile ilgilidir. Bu sebeple davacının işe iade isteğinde bulunması mümkün değildir.

Yukarıda belirtilen 4857 sayılı İş Kanunu'nun 31/4. maddesi, işverene askerlik sonrası işçiyi işe alma konusunda bir yükümlülük getirmiş ve başlatılmaması halinde cezai yaptırım olarak tazminat ödenmesini öngörmüştür.

Mahkemece davacının talebinin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 31/4 maddesi kapsamında askerlik dönüşü işe başlatılmama olarak değerlendirildiği buna göre davanın reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda belirtilen sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine kesin olarak 05.05.2014 tarihinde oybirliği ile, karar verilmiştir.